Category Archives: Τα Νέα Μας

Τα Νέα Μας

Το ταξίδι του καφέ στην Αμερική, μια Ιστορία Αποπλάνησης…

Όσο κι αν ακούγεται περίεργο, ο καφές ταξίδεψε στην Αμερικανική Ήπειρο μέσω των Γάλλων, χωρίς οι ίδιοι να το θέλουν!

Η αποικιοκρατία αναπτυσσόταν με ταχείς ρυθμούς και η Γαλλία ξεκίνησε την καλλιέργεια του καφέ στη Μαρτινίκα.

Στη συνέχεια η καλλιέργεια επεκτάθηκε στη Γαλλική Γουινέα.  Ο βασιλιάς της Βραζιλίας, παρατηρώντας τη δημοτικότητα του καφέ θέλησε να τον καλλιεργήσει και στη χώρα του. Όμως οι Γάλλοι αρνήθηκαν πεισματικά να δώσουν σπόρους του φυτού.

Τη λύση έδωσε το 1727, ο Φρανσίσκο Παλιέτα ο οποίος σαγηνεύοντας τη γυναίκα του Γάλλου Κυβερνήτη, απέσπασε σπόρους και φύτρα καφέ για λογαριασμό του Βραζιλιάνου βασιλιά…

Ο καφές σταδιακά καλλιεργήθηκε στη Βενεζουέλα, στη Τζαμάικα, στο Μεξικό, και λίγο αργότερα στην Κολομβία.

Η ποικιλία καφέ arabica

Καφέα η αραβική

Καφέα η αραβική

Σε ότι αφορά την αγροτική παραγωγή του καφέ, υπάρχουν δύο βασικές ποικιλίες οι οποίες παράγονται από τα αντίστοιχα δύο είδη καφεόδεντρων.

Η μία ποικιλία ονομάζεται arabica (Αραμπικα = Αραβική) και η άλλη robusta (Ρομπούστα = εύρωστη). Οι περισσότερες εταιρίες εμπορίας καφέ, χρησιμοποιώντας ποικίλους συνδυασμούς κυρίως αυτών των δύο ποικιλιών, δημιουργούν διάφορες γεύσεις και αρώματα.

Η ποικιλία arabica η οποία είναι η πιο αρχαία αλλά και η πιο διαδεδομένη από τις δύο ποικιλίες, μιας και η καλλιέργειά της αντιστοιχεί στο 75-80% της παγκόσμιας παραγωγής καφέ. Ευδοκιμεί κυρίως σε υψόμετρα μεταξύ 4000 έως 6000 ποδιών πάνω από τη στάθμη θάλασσας, ενώ ωριμάζει σε 6-9 μήνες. Γενικά, δεν θεωρείται εύκολη η καλλιέργεια της ποικιλίας μιας και απαιτεί ιδιαίτερες συνθήκες εδάφους και κλίματος, δεν προσαρμόζεται καλά στις απότομες αλλαγές συνθηκών και χρειάζεται ιδιαίτερη μεταχείριση κατά τη συγκομιδή, η οποία γενικά θεωρείται μικρή.

Για όλα τα παραπάνω όμως, μας ανταμείβει με την εξαιρετική της ποιότητα που προδίδεται από το έντονο άρωμα και την ασύγκριτη γεύση των καρπών της.

Η ποικιλία καφέ robusta

kafes-eurwphΗ ποικιλία robusta διαθέτει μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα από την arabica και είναι σαφώς ευκολότερη στην καλλιέργεια: ευδοκιμεί σε χαμηλότερα υψόμετρα, προσφέρει υψηλότερη παραγωγή και είναι ανθεκτικότερη στις κλιματολογικές μεταβολές αλλά και στις ασθένειες, εν μέρει λόγω και της μεγαλύτερης ποσότητας καφεΐνης που περιέχει η οποία προσφέρει στο καφεόδεντρο φυσική άμυνα ενάντια στα έντομα.

Η ποικιλία robusta δεν μπορεί να αγγίξει την ποιότητα στη γεύση και το άρωμα της arabica, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν αποτελεί μια καλή ποικιλία.  

Η καλλιέργειά της αντιστοιχεί τουλάχιστο στο 20%  της παγκόσμιας παραγωγής.

Χώρες παραγωγής καφέ και ονομασίες

kafes

Η παραγωγή και η εκμετάλλευση του καφέ στις μέρες μας, πραγματοποιείται στο μεγαλύτερο ποσοστό της στη Βραζιλία και στην Κολομβία.

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν το γεγονός ότι από αυτές τις χώρες πηγάζουν αρκετές ονομασίες χαρμανιών.

Η Βραζιλία αποτελεί την πρώτη χώρα σε παραγωγή καφέ για περισσότερο από 100 χρόνια, κυρίως λόγω της καταλληλότητας του εδάφους της (σε συνδυασμό με τις κλιματολογικές συνθήκες) για καλλιέργεια καφεόδεντρων. Στη Βραζιλία συναντά κανείς πολλά ονόματα χαρμανιών με πιο γνωστά τα Santos και Rioy.

Το ίδιο συμβαίνει και στην Κολομβία, το δεύτερο μεγαλύτερο εξαγωγέα καφέ, με πιο γνωστά τα Bogota και Bucaramanga.

Αξίζει να σημειωθεί πως σε αυτές τις χώρες, πολλοί άνθρωποι δημιουργούν τα δικά τους χαρμάνια καφέ σε ειδικά καταστήματα, πολύ συχνά και για οικονομικούς λόγους (με καφέδες χαμηλότερης ποιότητας).

Το καβούρδισμα του καφέ

capputcino

Η διαδικασία του καβουρδίσματος (ή καβουρντίσματος) των κόκκων του καφέ είναι μια εξαιρετικά σημαντική εργασία, η οποία καθορίζει σε ένα μεγάλο βαθμό και την ποιότητα του τελικού προϊόντος.

Σε γενικές γραμμές, συναντάμε τρία είδη καβουρδίσματος:

Το δυνατό καβούρδισμα, που συνηθίζεται σε χώρες όπως η Ισπανία και Ιταλία, το οποίο αποδίδει στον καφέ πολύ δυνατή, κάπως όξινη γεύση και σκούρο χρώμα.

Το μέτριο καβούρδισμα, που συνηθίζεται σε χώρες όπως η Αυστρία, η Ελβετία αλλά και η Αμερική, το οποίο αποδίδει στον καφέ δυνατή γεύση και καφέ χρώμα.

Το χρυσαφένιο καβούρδισμα, που συνηθίζεται σε χώρες όπως η Σουηδία, η Νορβηγία αλλά και η Ελλάδα, το οποίο αποδίδει στον καφέ πιο ήπια γεύση και χρώμα.

Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι ο παραπάνω διαχωρισμός είναι ενδεικτικός, καθότι υπάρχουν πάρα πολλές εναλλακτικές τόσο χρωμάτων, όσο γεύσεων και αρωμάτων, που σχετίζονται με τον τρόπο που εφαρμόζεται η διαδικασία.

Ανάλογα με τη μηχανή και το επιθυμητό είδος καβουρδίσματος, οι κόκκοι ψήνονται σε θερμοκρασία 180°C – 250°C για περίπου 10 -20 λεπτά. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, στους κόκκους μεταβάλλεται το χρώμα, το μέγεθος, η σύσταση εφόσον αφυδατώνονται, αλλά και η αναλογία των αρωματικών ελαίων.

Το καβούρδισμα θεωρείται «τέχνη». Ένας έμπειρος επαγγελματίας μπορεί να αποδώσει εξαιρετική γεύση, χρώμα και άρωμα στον καφέ, «φιλτράροντας» τα καλύτερα χαρακτηριστικά του κάθε κόκκου!